تصرف عدوانی

تصرف

تصرف از معانی حقوق مدنی و عبارت است از این که مالی تحت اختیار کسی باشد و او بتواند نسبت به آن مال در حدود قانون یا به عدوان تصمیم بگیرد.
تصرف ممکن است به مباشرت باشد یا به وساطه مانند تصرف قیم، وکیل و مباشر.

عدوان

از معانی حقوق مدنی و فقهی است. در فرانسه به آن injustmenet می گویند. صفت تصرف بدون مجوز قانونی است از همین قبیل است ید عدوان (ماده 308 قانون مدنی) تصرف بدون مجوز در مال غیر است (ماده 308- 366 قانون مدنی).

تصرف عدوانی

ید غیرقانونی را گویند.

تصرف عدوانی به معنی اخص

تصرف عدوانی به معنی اخص که موضوع دعوی تصرف عدوانی است تصرفی است که بدون رضای مالک مال غیر منقول از طرف کسی صورت گرفته باشد.

در صدق تصرف عدوانی به این معنی:

اولا) فرق نمی کند متصرف عدوانی مستقل در تصرف باشد و یا به همراه شخص دیگر تصرف کند.
ثانیا) فرق نمی کند که تصرف مزبور به نفوذ و قدرت شخصی افراد عادی خودسرانه به عمل آمده باشد یا این که تصرف متکی به نفوذ و قدرت شخص وی نبوده بلکه به دستور مقام بی صلاحیت مال غیر به تصرف او داده باشد.
ثالثا) شریک مال مشاع هم که بدون اذن شریک دیگر تصرف در مالک کند تصرف عدوانی خواهد بود.

تصرف عدوانی به معنی اعم

عبارت است از خارج شدن مال از ید مالک (یا قائم مقام قانونی او) بدون رضای وی یا بدون مجوز قانونی. عدم رضای مالک یا عدم اذن قانون او موجب تحقق عدوان است. ممکن است مالکی که ممنوع المداخله در مال خود شده (مانند ورشکسته) راضی به تصرف کسی در مال خود باشد این رضا فایده ندارد و تصرف دیگران در مال او بدون اذن قانون، تصرف عدوانی است. تصرف عدوانی به معنی اعم در ماده 308 قانون مدنی بیان شده است و مفاد این ماده از حدیث «علی الید ما اخذت حتی تودیه» گرفته شده است.

تصرف غاصبانه

از مبانی فقهی و حقوقی است. تصرف شخص در مال غیر به نحو عدوان. (ماده 308 قانون مدنی) ید عدوانی اعم از ید غاصبانه است. ید عدوانه شامل هر دو صورت پیش بینی شده در ماده 308 قانون مدنی می باشد و حال این که ید غاصبانه فقط شامل شق اول آن است.

در غصب، غاصب باید عامداً در مال دیگری تصرف کند ولی در ید عدوانی ممکن است عامداً در مال دیگری تصرف به عمل آید یا از روی جهل و غفلت.

تصرف غیرقانونی

از اصطلاحات حقوق مدنی است.

مترادف با تصرف نامشروع و تصرف عدوانی است و اعم از تصرف غصبی یا غاصبانه است.
از لحاظ حقوق جزایی بدین معنا به کار می رود:
الف) در معنی اعم از شامل اختلاس و سایر تصرفات غیرقانونی (که معنی اخص این اصلاح است و ذیلا توضیح داده می شود) است.
ب) در معنی اخص عبارت است از تصرف بدون مجوز قانونی امناء اموال دولت (یا اموالی که متعلق به افراد و اشخاص است و دولت به امانت آن ها را نگه می دارد) در اموال منفقولی که امین در نگهداری آن ها هستند.

نقل از: وکلای مجرب شمس، گروه وکلای پایه یک دادگستری تهران | وکیل تصرف عدوانی

رتبه: 4.8 از 966 رأی