قرارداد عدم مسئولیت یا شرط عدم مسئولیت

قرارداد عدم مسئولیت یا شرط عدم مسئولیت توافقی است که به موجب آن طرفین‎ ‎مسئولیت مدنی احتمالی آینده را از ‏بین می‌برند. با وجود چنین شرطی متعهد از‎ ‎مسئولیتی که ممکن است در آینده برایش بوجود آید معاف می‌شود امروزه ‏بکارگیری شرط‎ ‎عدم مسئولیت در قراردادهای داخلی و بین‌المللی رایج است .

به عنوان نمونه یک متصدی‎ ‎کشتی که ‏می‌خواهد خود را از خطرات و زیانهای وارده بر کالا در جریان عمل رها سازد‎ ‎بر صاحب کالا شرط می‌نماید که مسئول ‏نقص یا تلف کالا نباشد. همانگونه که ممکن است‎ ‎توافق شود که مسئولیت متعهد بکلی از بین برود ممکن است شرط ‏نمود که متعهد تا میزان‎ ‎معینی مسئول باشد و مازاد بر آن مسئول نباشد. مثلا در قرارداد حمل و نقل شرط نمود‎ ‎که ‏متصدی فقط تا میزان یک میلیون ریال مسئول باشد. در این حالت اگر خسارت وارده بیش‎ ‎از میزان مذکور باشد متعهد ‏نسبت به مقدار اضافی مسئولیتی ندارد. در شرط عدم مسئولیت‎ ‎مسئله اساسی ایجاد سازش بین آزادی و نظم است . ‏آزادی مبنای قرارداد و نظم مبنای‎ ‎مسئولیت است .

در این موضوع نکته مهم این است که چگونه می‌توان ضمن تامین ‏آزادی‎ ‎اشخاص نظم عمومی نیز مخدوش نشود. اعتبار و حدود اعتبار شرط عدم مسئولیت از مسائل‎ ‎مورد گفتگوی بین ‏علمای حقوق می‌باشد. امروزه اصل اعتبار شرط عدم مسئولیت مورد قبول‎ ‎اغلب کشورها واقع شده است ولی شرط عدم ‏مسئولیت اعتبار مطلق ندارد و در برخی موارد‎ ‎نظیر اضرار عمدی باطل است . شخص نمی‌تواند شرط نماید که نسبت به ‏افعال عمدی خود‎ ‎مسئول نباشد. بطور کلی در هر مورد که شرط عدم ضمان با نظم عمومی مخالف باشد باطل‎ ‎شناخته ‏می‌شود.

هر گاه شرط عدم مسئولیت بطور صحیح واقع شود مسئولیت متعهد را از بین‎ ‎می‌برد دیگر زیان دیده نمی‌تواند ‏از وارده کننده زیان مطالبه خسارت نماید. موضوع‎ ‎شرط عدم مسئولیت در حقوق ایران، در چهار فصل بررسی شده ‏است : فصل اول: کلیات . فصل‎ ‎دوم: قلمرو و اعتبار شرط عدم مسئولیت . فصل سوم: بررسی شرط عدم مسئولیت در ‏عقود و‎ ‎قراردادها فصل چهارم: آثار شرط عدم مسئولیت‎  عدم مسئولیت‎ ‎مسئله اساسی ایجاد سازش بین آزادی و نظم است . ‏آزادی مبنای قرارداد و نظم مبنای‎ ‎مسئولیت است . در این موضوع نکته مهم این است که چگونه می‌توان ضمن تامین ‏آزادی‎ ‎اشخاص نظم عمومی نیز مخدوش نشود. اعتبار و حدود اعتبار شرط عدم مسئولیت از مسائل‎ ‎مورد گفتگوی بین ‏علمای حقوق می‌باشد. امروزه اصل اعتبار شرط عدم مسئولیت مورد قبول‎ ‎اغلب کشورها واقع شده است ولی شرط عدم ‏مسئولیت اعتبار مطلق ندارد و در برخی موارد‎ ‎نظیر اضرار عمدی باطل است . شخص نمی‌تواند شرط نماید که نسبت به ‏افعال عمدی خود‎ ‎مسئول نباشد. بطور کلی در هر مورد که شرط عدم ضمان با نظم عمومی مخالف باشد باطل‎ ‎شناخته ‏می‌شود. هر گاه شرط عدم مسئولیت بطور صحیح واقع شود مسئولیت متعهد را از بین‎ ‎می‌برد دیگر زیان دیده نمی‌تواند ‏از وارده کننده زیان مطالبه خسارت نماید. موضوع‎ ‎شرط عدم مسئولیت در حقوق ایران، در چهار فصل بررسی شده ‏است : فصل اول: کلیات . فصل‎ ‎دوم: قلمرو و اعتبار شرط عدم مسئولیت . فصل سوم: بررسی شرط عدم مسئولیت در ‏عقود و‎ ‎قراردادها فصل چهارم: آثار شرط عدم مسئولیت‎ ‎ ئول نباشد. مثلا در قرارداد حمل و نقل شرط نمود‎ ‎که ‏متصدی فقط تا میزان یک میلیون ریال مسئول باشد. در این حالت اگر خسارت وارده بیش‎ ‎از میزان مذکور باشد متعهد ‏نسبت به مقدار اضافی مسئولیتی ندارد. در شرط عدم مسئولیت‎ ‎مسئله اساسی ایجاد سازش بین آزادی و نظم است . ‏آزادی مبنای قرارداد و نظم مبنای‎ ‎مسئولیت است . در این موضوع نکته مهم این است که چگونه می‌توان ضمن تامین ‏آزادی‎ ‎اشخاص نظم عمومی نیز مخدوش نشود. اعتبار و حدود اعتبار شرط عدم مسئولیت از مسائل‎ ‎مورد گفتگوی بین ‏علمای حقوق می‌باشد. امروزه اصل اعتبار شرط عدم مسئولیت مورد قبول‎ ‎اغلب کشورها واقع شده است ولی شرط عدم ‏مسئولیت اعتبار مطلق ندارد و در برخی موارد‎ ‎نظیر اضرار عمدی باطل است . شخص نمی‌تواند شرط نماید که نسبت به ‏افعال عمدی خود‎ ‎مسئول نباشد. بطور کلی در هر مورد که شرط عدم ضمان با نظم عمومی مخالف باشد باطل‎ ‎شناخته ‏می‌شود. هر گاه شرط عدم مسئولیت بطور صحیح واقع شود مسئولیت متعهد را از بین‎ ‎می‌برد دیگر زیان دیده نمی‌تواند ‏از وارده کننده زیان مطالبه خسارت نماید.  ‎

رتبه: 4.8 از 966 رأی