قرارداد عدم مسئوليت يا شرط عدم مسئوليت
قرارداد عدم مسئوليت يا شرط عدم مسئوليت توافقي است كه به موجب آن طرفين مسئوليت مدني احتمالي آينده را از بين مي‌برند. با وجود چنين شرطي متعهد از مسئوليتي كه ممكن است در آينده برايش بوجود آيد معاف مي‌شود امروزه بكارگيري شرط عدم مسئوليت در قراردادهاي داخلي و بين‌المللي رايج است .
به عنوان نمونه يك متصدي كشتي كه مي‌خواهد خود را از خطرات و زيانهاي وارده بر كالا در جريان عمل رها سازد بر صاحب كالا شرط مي‌نمايد كه مسئول نقص يا تلف كالا نباشد. همانگونه كه ممكن است توافق شود كه مسئوليت متعهد بكلي از بين برود ممكن است شرط نمود كه متعهد تا ميزان معيني مسئول باشد و مازاد بر آن مسئول نباشد. مثلا در قرارداد حمل و نقل شرط نمود كه متصدي فقط تا ميزان يك ميليون ريال مسئول باشد. در اين حالت اگر خسارت وارده بيش از ميزان مذكور باشد متعهد نسبت به مقدار اضافي مسئوليتي ندارد. در شرط عدم مسئوليت مسئله اساسي ايجاد سازش بين آزادي و نظم است . آزادي مبناي قرارداد و نظم مبناي مسئوليت است .
در اين موضوع نكته مهم اين است كه چگونه مي‌توان ضمن تامين آزادي اشخاص نظم عمومي نيز مخدوش نشود. اعتبار و حدود اعتبار شرط عدم مسئوليت از مسائل مورد گفتگوي بين علماي حقوق مي‌باشد. امروزه اصل اعتبار شرط عدم مسئوليت مورد قبول اغلب كشورها واقع شده است ولي شرط عدم مسئوليت اعتبار مطلق ندارد و در برخي موارد نظير اضرار عمدي باطل است . شخص نمي‌تواند شرط نمايد كه نسبت به افعال عمدي خود مسئول نباشد. بطور كلي در هر مورد كه شرط عدم ضمان با نظم عمومي مخالف باشد باطل شناخته مي‌شود.
هر گاه شرط عدم مسئوليت بطور صحيح واقع شود مسئوليت متعهد را از بين مي‌برد ديگر زيان ديده نمي‌تواند از وارده كننده زيان مطالبه خسارت نمايد. موضوع شرط عدم مسئوليت در حقوق ايران، در چهار فصل بررسي شده است : فصل اول: كليات . فصل دوم: قلمرو و اعتبار شرط عدم مسئوليت . فصل سوم: بررسي شرط عدم مسئوليت در عقود و قراردادها فصل چهارم: آثار شرط عدم مسئوليت عدم مسئوليت مسئله اساسي ايجاد سازش بين آزادي و نظم است . آزادي مبناي قرارداد و نظم مبناي مسئوليت است . در اين موضوع نكته مهم اين است كه چگونه مي‌توان ضمن تامين آزادي اشخاص نظم عمومي نيز مخدوش نشود. اعتبار و حدود اعتبار شرط عدم مسئوليت از مسائل مورد گفتگوي بين علماي حقوق مي‌باشد. امروزه اصل اعتبار شرط عدم مسئوليت مورد قبول اغلب كشورها واقع شده است ولي شرط عدم مسئوليت اعتبار مطلق ندارد و در برخي موارد نظير اضرار عمدي باطل است . شخص نمي‌تواند شرط نمايد كه نسبت به افعال عمدي خود مسئول نباشد. بطور كلي در هر مورد كه شرط عدم ضمان با نظم عمومي مخالف باشد باطل شناخته مي‌شود. هر گاه شرط عدم مسئوليت بطور صحيح واقع شود مسئوليت متعهد را از بين مي‌برد ديگر زيان ديده نمي‌تواند از وارده كننده زيان مطالبه خسارت نمايد. موضوع شرط عدم مسئوليت در حقوق ايران، در چهار فصل بررسي شده است : فصل اول: كليات . فصل دوم: قلمرو و اعتبار شرط عدم مسئوليت . فصل سوم: بررسي شرط عدم مسئوليت در عقود و قراردادها فصل چهارم: آثار شرط عدم مسئوليت ئول نباشد. مثلا در قرارداد حمل و نقل شرط نمود كه متصدي فقط تا ميزان يك ميليون ريال مسئول باشد. در اين حالت اگر خسارت وارده بيش از ميزان مذكور باشد متعهد نسبت به مقدار اضافي مسئوليتي ندارد. در شرط عدم مسئوليت مسئله اساسي ايجاد سازش بين آزادي و نظم است . آزادي مبناي قرارداد و نظم مبناي مسئوليت است . در اين موضوع نكته مهم اين است كه چگونه مي‌توان ضمن تامين آزادي اشخاص نظم عمومي نيز مخدوش نشود. اعتبار و حدود اعتبار شرط عدم مسئوليت از مسائل مورد گفتگوي بين علماي حقوق مي‌باشد. امروزه اصل اعتبار شرط عدم مسئوليت مورد قبول اغلب كشورها واقع شده است ولي شرط عدم مسئوليت اعتبار مطلق ندارد و در برخي موارد نظير اضرار عمدي باطل است . شخص نمي‌تواند شرط نمايد كه نسبت به افعال عمدي خود مسئول نباشد. بطور كلي در هر مورد كه شرط عدم ضمان با نظم عمومي مخالف باشد باطل شناخته مي‌شود. هر گاه شرط عدم مسئوليت بطور صحيح واقع شود مسئوليت متعهد را از بين مي‌برد ديگر زيان ديده نمي‌تواند از وارده كننده زيان مطالبه خسارت نمايد.
